Bí ẩn vụ tai nạn thảm khốc nhất Hải quân Nga

• 12:30 29/08/2017

Ngày 12-8-2000, hai vụ nổ lớn liên tiếp đã xảy ra bên trong tàu ngầm hạt nhân Kursk của Nga khiến nó nhanh chóng chìm sâu xuống đáy biển, mang theo sinh mạng của 118 thủy thủ. Đây được coi là vụ tai nạn bí ẩn và thảm khốc nhất lịch sử Hải quân Nga và thế giới.

Ngày 12-8-2000, trong khi đang tập trận bắn đạn giả trên biển Barents, hai vụ nổ lớn liên tiếp đã bất ngờ xảy ra bên trong chiếc tàu ngầm hạt nhân K-141 “Kursk” của Hải quân Nga. Vài phút sau, Kursk đã từ từ chìm sâu xuống đáy biển Barents. Bất chấp hàng loạt biện pháp cứu giúp được tiến hành nhanh chóng, người Nga đã không thể làm gì hơn, toàn bộ 118 thủy thủ và sĩ quan đã hy sinh. 17 năm qua, hàng loạt giả thuyết khác nhau về vụ tai nạn vẫn đều đặn được công bố, tuy nhiên, không ai có thể chắc chắn chuyện gì đã xảy ra với Kursk K-141. Chỉ có một điều chắc chắn rằng, những thủy thủ trên con tàu ngầm đã hoàn thành nhiệm vụ đến giây phút cuối cùng, còn người Nga thì luôn nhớ đến họ như những anh hùng của Tổ quốc.

Tàu ngầm nguyên tử Kursk hạ thủy năm 1994, được biên chế vào Hạm đội Phương Bắc năm 1995. Kursk là một trong những tàu tối tân và hiện đại nhất của Hải quân Nga thời bấy giờ.

5 giờ sáng ngày 12-8-2000 tại khu vực Severomosk, Hạm đội phương Bắc tiến từ các cảng từ Murmansk ra biển Barents trong một cuộc tập trận bắn ngư lôi giả. Tham gia cùng K-141 Kursk còn có một tàu khác thuộc lớp Typhoon và K-114 “Tula” (thuộc lớp Delta IV).

Khoảng 11h30 ngày 12-8-2000, cả hạm đội nghe thấy một tiếng nổ từ bên dưới lòng biển, nguyên nhân ngay lập tức được xác định. Gần như ngay sau đó, người ta đã nhận được tin dữ: K-141 phát thông báo khẩn cho biết có tiếng nổ trong khoang phóng ngư lôi.

Sau 2 vụ nổ, các thủy thủ trên K-141 đã tập trung vào khu vực mà họ cho là an toàn nhất. Thuyền trường của tàu, Đại úy Dmitri Kolesnikov, dường như đã cố gắng viết tên những người sống sót. Họ cũng dùng nhiều cách để thoát ra ngoài, nhưng mọi nỗ lực đều thất bại vì áp suất nước quá lớn: Tàu đã chìm xuống độ sâu 108m.

Bất chấp mọi nỗ lực, người Nga đã thất bại, toàn bộ 118 thủy thủ và sĩ quan đã hy sinh. Vì nhiều lý do, Nga đã tự mình làm mọi thứ mà không chấp nhận đề xuất giúp đỡ từ phía Anh và Na Uy. Trong khi đó, Mỹ cũng đã âm thầm cử một hạm đội đến khu vực nhưng đã vấp phải sự phản đối của Nga vì để đảm bảo công nghệ trên K-141 “Kursk”.

Tới năm 2002, gần 2 năm sau thảm họa, chiếc K-141 mới  được trục vớt bởi 2 công ty của Hà Lan với chiếc xà lan khổng lồ Giant 4.

17 năm qua, rất nhiều giả thuyết khác nhau về tai nạn của chiếc tàu ngầm hạt nhân tối tân Kursk đã được đưa ra, nhiều người cho rằng thảm họa xảy ra do có lỗi trong phần thiết kế hay Nga đã vi phạm những quy định bảo dưỡng và cất giữ vũ khí.

Có giả thuyết thì cho rằng tàu ngầm Kursk của Nga bị một tàu ngầm của Mỹ đang hoạt động trên biển Barents bắn nhầm và hai bên đã thương thảo để "ém chặt" vụ việc.

Trong khi đó, theo kết luận cuối cùng của Ủy ban Điều tra của Chính phủ Nga, nguyên nhân của vụ chìm tàu là do một vụ nổ xảy ra trong khi tàu đang chuẩn bị phóng thủy lôi.

Một quả tên lửa hiện đại vẫn còn nguyên vẹn bên trong một khoang chứa trên chiếc tàu ngầm hạt nhân chiến lược của Nga.

Vào năm 2002, trong một buổi lễ tưởng niệm các sĩ quan và thủy thủ hy sinh trong tai nạn K-141 “Kursk”. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã lên tiếng xin lỗi toàn thể người dân và thân nhân của các sĩ quan, thủy thủ hy sinh trên chiếc K-141.

Ngày 22-8-2000, Tổng thống Putin ra sắc lệnh tuyên bố ngày 23-8 năm đó là ngày Quốc tang để tưởng nhớ 118 sĩ quan và thủy thủ đã hi sinh trên tàu ngầm nguyên tử Kursk.

Tai nạn của K-141 “Kursk” là một trong những tai nạn thảm khốc nhất trong lịch sử Hải quân nước Nga và thế giới. Bên cạnh nỗi đau, nhiều người cho rằng đó là cả sự nuối tiếc cho một trong những phương tiện hạt nhân hiện đại bậc nhất trên thế giới.

Dù vậy, có một điều mà người ta luôn chắc chắn, đó là những thủy thủ trên chiếc tàu ngầm xấu số đã hoàn thành nhiệm vụ tới giây phút cuối cùng, còn người Nga thì luôn nhớ đến họ như những anh hùng của Tổ quốc.

CATP Hà Tĩnh