Thế giới phát sốt sau khi Triều Tiên thử hạt nhân
CHDCND Triều Tiên ngày 9-9 tuyên bố đã thực hiện thành công vụ thử hạt nhân lần thứ 5, vài giờ sau khi các máy đo địa chấn phát hiện một vụ nổ gần bãi thử hạt nhân mà Bình Nhưỡng tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 4 hồi đầu năm nay.
CHDCND Triều Tiên khẳng định không xảy ra hiện tượng rò rỉ vật liệu hạt nhân trong vụ thử này và không ảnh hưởng gì đến môi trường. Nhiều nước đã ngay lập tức lên tiếng phản đối, đồng thời đề nghị Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (HĐBA LHQ) triệu tập một cuộc họp khẩn để thảo luận về vụ thử hạt nhân mới nhất này.
Phản ứng trước sự kiện này, phát biểu trong một cuộc họp khẩn tại thủ đô Vientiane (Lào), Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye đã lên án động thái được cho là thử hạt nhân của CHDCND Triều Tiên trước đó cùng ngày, nhấn mạnh rằng, hành động của Bình Nhưỡng sẽ chỉ dẫn đến các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn, tình trạng bị cô lập hơn.
 |
| Khu vực bãi thử Punggye-ri của CHDCND Triều Tiên. Ảnh: EPA. |
Tổng thống Park Geun Hye cũng đã thực hiện cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ Barack Obama về động thái trên của CHDCND Triều Tiên. Có cùng quan điểm, Cố vấn An ninh Quốc gia Hàn Quốc Cho Tae-yong cũng khẳng định CHDCND Triều Tiên đã tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 5.
Trong một tuyên bố, ông Cho Tae-yong nêu rõ “Bình Nhưỡng vẫn đang có những hành động khiêu khích nguy hiểm và chỉ tập trung vào việc phát triển các loại vũ khí hạt nhân và tên lửa. Họ cần phải nhận ra rằng họ sẽ không được gì từ những nỗ lực như vậy”.
Cố vấn An ninh Quốc gia Hàn Quốc nhấn mạnh Seoul mạnh mẽ cảnh báo CHDCND Triều Tiên cần ngay lập tức từ bỏ các chương trình hạt nhân và tên lửa một cách hoàn toàn, rõ ràng và không thể đảo ngược. Quan chức này nói thêm rằng, CHDCND Triều Tiên sẽ phải đối mặt với những biện pháp trừng phạt bổ sung của cộng đồng quốc tế cũng như tình trạng bị cô lập hơn nữa.
Trong khi đó, Thủ tướng Nhật Bản lên tiếng cho rằng, một vụ thử hạt nhân như vậy là “không thể dung thứ”. Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida trả lời câu hỏi của các phóng viên cho biết, Nhật Bản đã thành lập một đội chuyên trách để theo dõi những diễn biến mới nhất liên quan đến vụ việc. Tokyo đã điều động 3 máy bay T-4 để kiểm tra liệu có xảy ra sự bức xạ nào hay không từ sự kiện địa chấn trên.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở thủ đô Tokyo vào sáng cùng ngày, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Tomomi Inada cho rằng, CHDCND Triều Tiên đã tiến hành một vụ thử hạt nhân cùng với những tiến bộ mà chế độ Bình Nhưỡng đạt được trong công nghệ tên lửa đạn đạo di động làm dấy lên mối đe dọa nghiêm trọng đối với Nhật Bản.
Ông nói: “Chúng ta không thể phủ nhận khả năng rằng Triều Tiên đang thu nhỏ một thiết bị để phát triển một đầu đạn”. Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga tuyên bố nước này sẽ xem xét bổ sung các biện pháp trừng phạt đơn phương đối với CHDCND Triều Tiên sau khi Bình Nhưỡng thực hiện cái Hàn Quốc miêu tả là vụ thử hạt nhân.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho biết Moskva vô cùng quan ngại về vụ thử hạt nhân trước đó cùng ngày của CHDCND Triều Tiên, đồng thời nhấn mạnh những nghị quyết của HĐBA liên quan tới Triều Tiên phải được thực thi một cách nghiêm túc.
Đồng quan điểm, phát biểu trước báo giới trước khi khởi động cuộc đàm phán về khủng hoảng ở Syria, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc về động thái mới trên của CHDCND Triều Tiên. Ông khẳng định sẽ cùng người đồng cấp Nga Lavrov trình vụ việc này lên LHQ. Trước đó cùng ngày, ngay sau khi xuất hiện thông tin trên, Nhà Trắng lên tiếng cho biết, Mỹ đang theo dõi chặt chẽ tình hình trên bán đảo Triều Tiên.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Ned Price nêu rõ: “Chúng tôi nhận được thông tin về những địa chấn trên bán đảo Triều Tiên gần bãi thử hạt nhân của CHDCND Triều Tiên. Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi để đánh giá tình hình, phối hợp chặt chẽ với các đối tác trong khu vực”.
Lực lượng Không quân Mỹ đã triển khai máy bay WC-135 Constant Phoenix để lấy các mẫu khí và xem xét liệu có thể xác nhận một vụ thử hạt nhân đã xảy ra hay không. Trong khi đó, tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết Bắc Kinh sẽ trao công hàm ngoại giao cho Đại sứ quán CHDCND Triều Tiên để phản đối việc nước này tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 5.
Phản ứng trước vụ việc, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Yukiya Amano cho biết vụ thử hạt nhân mới nhất của CHDCND Triều Tiên, nếu được xác nhận, gây “quan ngại sâu sắc và đáng tiếc”. Trong một thông báo, người đứng đầu IAEA nói: "Đây là sự vi phạm rõ ràng các nghị quyết của Hội đồng Bảo an LHQ và hoàn toàn coi thường những yêu cầu liên tiếp của cộng đồng quốc tế. Đây là một hành động đáng tiếc và gây lo ngại sâu sắc”.
Chuyên gia phân tích Jeffrey Lewis thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury có trụ sở ở California (Mỹ) cho rằng, sự kiện địa chấn mạnh 5,3 độ richter ở CHDCND Triều Tiên ngày 9-9 cho thấy, nếu không phải là hiện tượng tự nhiên thì nó chỉ có thể được gây ra bởi một vụ nổ có sức công phá từ 20-30 kiloton.
Nếu điều này được xác nhận thì đây có thể là một quả bom có sức công phá còn lớn hơn cả 2 quả bom mà Mỹ ném xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki của Nhật Bản trong Thế chiến II. Trong khi đó, theo nguồn tin từ quân đội Hàn Quốc, các thông số đo được từ những địa chấn có thể được gây ra bởi một vụ nổ có sức công phá 10 kiloton.
Con số này ít hơn so với nhận định của chuyên gia Jeffrey Lewis nhưng vẫn là vụ nổ có sức công phá lớn nhất từ trước đến nay. Giáo sư kỹ thuật hạt nhân tại Đại học Quốc gia Seoul, ông Kune Y. Suh cho biết, vụ thử hạt nhân mới nhất nếu được xác nhận sẽ lớn hơn gấp 2 – 3 lần so với các vụ thử trước đó. Giáo sư Suh nói: “CHDCND Triều Tiên hiện nay có thể thể hiện khả năng đáng tự hào của họ”.
CATP Hà Tĩnh
